Kars ilinin susuz ilçesine bağlı bir köyümüzdür. Nüfusu 650 civarındadır. Susuz ilçesine15km, Kars iline 28 km uzaktadır. Köyden 3 yol geçmektedir. 1. yol köyün içinden geçmekte günün her saatinde Kars’a veya ilçeye 5 dakikada araç bulunmaktadır. 2. yol köy den yaklaşık 100 metre dışındadır. Buradan transit ağır yük taşıyan kamyonlar ve ilçe belediyelere ait otobüsler geçmekte.
Bu yol üzerinde bir de petrol ofisi bulunmaktadır. Ulaşım sorunu kış aylarında sorun teşkil etmemektedir. Köyün yolu sürekli olarak açıktır. ulaşım çoğu zaman köyün kendi araçları ile yapılmaktadır. Açık ve düz bir alana kurulmuş olan köyde Birkaç ağaç bulunmaktadır. Köyün hemen hemen hiçbir sorunu bulunmamaktadır. Sağlık evi var ancak faaliyette değildir.
KÖYÜN TARİHİ DURUMU
16.,17. Yy. kurulduğu tahmin edilen köyün yerinde eskiden yerleşim birimi olduğu biliniyor. Köyün adı kurulduğu günden bugüne değişmemiş. Sadece kök kelime anlımı olarak günümüz Türkçesine çevrilmiştir.(uzunzayim yerine yolboyu) ismini almıştır.
KÜLTÜRÜ
Tipik bir Kafkas ve Doğu Anadolu Bölgesi kültürüne sahiptir.Köyde misafirperverlik,düğün vb. toplumsal ilişkiler ile imece ve yardımlaşmalar takdire şayandır.Köyde değişik kademelerde çalışan çok sayıda memur ve öğretmen bulunmaktadır.Ayrıca üniversiteye giden öğrencilerin sayısında da geçmiş yıllara göre belirgin bir artış gözlemlenmektedir.
EKONOMİ
Köy halkının geçim kaynağı hayvancılıktır. Fiğ,korunga,arpa r30;vb köylüler tarafından ekilmektedir. Köyün gençleri büyük şehirlere genelde Üniversite Eğitimi ve yeni iş sahası araştırmak için giderler.
KÖYÜN İKLİMİ VE BİTKİ ÖRTÜSÜ
Yolboyu köyü, Kars gibi tipik karasal ikliminin özelliklerine sahiptir. Yazları sıcak, kışları soğuk ve karlıdır. Yağışlar genelde ilkbahar sonlarında görülür. Kışları havalar oldukça soğuk olur ve ısı sıfırın altında -35/-40 dereceye kadar düşer.İklimi karasal olduğu için bitki örtüsü yoktur. Ürün olarak ise buğday, arpa, çavdar ve ot yetiştirilir. Köyün ormanı yoktur.
KÖYÜN YERLEŞİM DÜZENİ, NÜFUSU VE EKONOMİSİ
Köyde yerleşim planlı ve cadde ve sokak ve mahallelere ayrılır… Yerleşim düz bir vadi üzerinde köy içerisinden yola göre planlı bir yapı gösterir. Toplam 80 hane olup, yaklaşık olarak 650 nüfusludur. Ancak bu nüfus sabit olmayıp yazın ve kışın değişmektedir. Köyde iki sınıflı bir ilköğretim okulu ve iki lojman bulunmaktadır. Köyün yaklaşık olarak ortasında ve iki cami bulunmaktadır. Bu camiler köylülerin rahat bir şekilde ibadet yapabilmelerini sağlamaktadır. Karatuzak mahallesinde bir ilkokul, bir lojman ve bir cami bulunmaktadır. Ancak okul ve lojman faaliyette değildir. Köyün içinden Kars- Ardahan karayolu geçmektedir. Bu yüzden ulaşım sıkıntısı yoktur. Köyde tarihi kalıntılar vardır.
Köy halkı hayvancılık ve tarımla uğraşmaktadır. Geçmiş tarihlerde köy halkının %80'inde halı tezgahı bulunurmuş. Kişi başına düşen gelir Türkiye ortalamasının altındadır. Hayvancılıktan elde ettikleri ürünleri (çeçil, yağ, et, süt, yumurta vsr30; ) kazanca dönüştürememekte yine kendileri tüketmektedirler.
DİL
Köyün dili Türkçe, şivesi Terekçedir.(Kafkas dili çok yaygın kullanılmaktadır). Kürtçe konuşan yoktur. Günden güne dil gelişim göstermektedir. Dilde genelde alaycılık ve tiye almama vardır. Köy halkı genelde Terek (Karapapah) Türkleridir.
SON DURUM
Kars’ta 6 ve daha büyük sınıfların kapatılma kararına tepki gösteren veliler, ‘boykot’ kararı aldı
Kars’ın Susuz ilçesinde 83 öğrencisi bulunan Yolboyu İlköğretim Okulu’nda ikinci kademe olarak nitelendirilen 6 ve daha büyük sınıfların kapatılma kararına tepki gösteren veliler, ‘boykot’ kararı aldı. Milli Eğitim’in kararını protesto eden veliler, her iki kademede okuyan çocukları okula göndermezken; MHP Kars Milletvekili Gürcan Dağdaş öğrencilerin okulu protesto etmesini TBMM’ye taşıdı. İl Milli Eğitim Müdür Vekili Gökhan Altun ise “Kars’ta bu durumda olan altı ilköğretim okulundaki ikinci kademeleri kapattık. Karar, mevzuat gereğidir” dedi.
Susuz İlçesine 15 kilometre uzaklıktaki, 130 hane ve yaklaşık 550 nüfuslu Yolboyu Köyü’nde, üzerinden iki hafta geçmesine karşın ders zili sadece bir kez çaldı. Yeni eğitim yılı için okul kıyafetlerini giyinen 57’si birinci, 26’sı da ikinci kademe olmak üzere toplam 83 öğrenci, ilk ders ziliyle birlikte okula ‘merhaba’ dedi. İkinci kademede eğitim gören 26 öğrencinin sevinci, 6 ve daha büyük sınıfların kapatıldığının bildirilmesiyle kısa sürdü. İkinci kademedeki öğrenci sayısının azlığı nedeniyle kapatma kararı alındığı, bu öğrencilerin Susuz’daki İncesu Yatılı İlköğretim Bölge Okulu’nda (YİBO) okuyacakları belirtildi.
Veliler birinci kademe öğrencilerini de göndermiyor
Öğrencileri şaşkına çeviren karara, velileri büyük tepki gösterdi. Veliler, ikinci kademedeki çocuklarını YİBO’ya göndermeme kararı aldı. Bunun üzerine birinci kademede okuyan 57 öğrenci velisi de çocuklarını köydeki okula göndermeyerek karara destek verdi. Eğitimde ikinci hafta dolarken Yolboyu Köyü’ndeki tepkiler giderek artmaya devam ediyor.
Meclis gündemine taşındı
MHP Kars Milletvekili Gürcan Dağdaş, öğrencilerin okulu protesto ve boykot etmesini Milli Eğitim Bakanı Hüseyin Çelik’in yanıtlaması istemiyle yazılı bir soru önergesiyle Meclis’e taşıdı. Dağdaş soru önergesinde Bakan Çelik’e, “Yolboyu köyünde İlköğretim Okulu 6,7 ve 8. sınıflarında toplam 60 öğrenci bulunmaması nedeniyle Taşımalı İlköğretim Yönetmeliğinin 9/d maddesi gereği kapatılmış ve okuldaki mevcut öğrencilerin Yatılı İlköğretim Bölge Okulunda öğrenimlerine devam etmelerine karar verilmiştir. Ancak öğrenci velileri çocuklarını YİBO’ya göndermeyeceklerini açıklamaktadır. Bu itibarla, öğrencilerimizin öğrenimlerini yarıda bırakmamaları için okulumuzun kapatılmaması yönünde bir düşünceniz mevcut mudur? Bu durumda olan okullarımızdaki öğrencilerimizin mağdur olmaması için Yönetmeliğin ilgili maddesinde bir değişiklik düşünüyor musunuz?” diye sordu.
İl Milli Eğitim: Mevzuat gereği kapattık
Öte yandan konuyla ilgili açıklama yapan İl Milli Eğitim Müdür Vekili Gökhan Altun, “Yolboyu Köyü’' nde ikinci kademedeki öğrenci sayısı 26’ya düştüğü için kapatmak zorundaydık. Normalde 60 öğrenci olması gerekiyor. Kars’ta bu durumda olan biri merkezde bulunan altı okuldaki ikinci kademeyi kapattık. Bu kapatmalar mevzuat gereğidir” dedi.
SONSÖZ
Ne diyelim küçük bir söz söylesek yeridir. Ben de bu okuldan mezun oldum, bu okul bilim adamları, öğretmenler, doktorlar, işadamları, bürokratlar yetiştirdi. Aydınlık Türkiye’nin bir yüzü. Tüm baskılara ve feodal bağnazlığa inat bu köyün çocukları okudu. Şimdi ise yönetim bu köyden aydınlık insanlar çıkıyor, bahanesini çarpıtarak değişik yollardan yobazlıklarının göstere göstere bu okulu kapatıp, çocuklarımızı eğitimden mahrum bırakıyorlar. Bir taraftan okulsuz köy kalmasın derken, tam donanımlı, eğitim kalitesine ulaşmış bir okul kapatılıyor. işte buna bir YUH çekmemek elde değil,
